17. Festiwal AfryKamera w Kinie Pod Baranami

Ciekawe, egzotyczne, różnorodne. Kino afrykańskie powraca do Krakowa. AfryKamera – replika warszawskiego festiwalu filmów afrykańskich, odbędzie się w Kinie Pod Baranami od 21 do 27 kwietnia. W programie m.in. nagrodzony na Festiwalu w Cannes film Turkusowa suknia, poruszająca animacja Nayola oraz pełen świetnej muzyki dokument Królowie rumby.

17. Festiwal AfryKamera – wyjątkowe wydarzenie poświęcone kulturze afrykańskiej – powraca w kwietniu do Kina Pod Baranami.

W programie imprezy są tytuły docenione na światowych festiwalach, takie jak wyróżniony Nagrodą FIPRESCI w Cannes film Turkusowa sukniaMaryam Touzani. Marokańska reżyserka odmalowała na ekranie niezwykły portret zmagającego się ze skrywanymi uczuciami mężczyzny, trudniącego się na co dzień wspaniałą (i zanikającą już) sztuką wyszywania bogato zdobionych kaftanów. Żona grabarza to najczęściej nagradzany film afrykański 2021 roku, prezentowany m.in. w Cannes i Toronto, a także pierwszy w historii tytuł z Somalii, zgłoszony do oscarowej rywalizacji. Debiutujący reżyser Khadar Ahmed snuje w nim subtelną i poetycką opowieść o cichym cierpieniu i bezwarunkowej, potężnej miłości, dla której tłem są spalone słońcem somalijskie krajobrazy. Znakomicie zrealizowana animacja Nayola José Miguela Ribeiro, prezentowana na prestiżowym festiwalu w Annecy, to film trudny, ważny i niezwykle aktualny. Przypomina o wyniszczającej sile wojny i jej oddziaływaniu na kolejne doświadczone przez przemoc pokolenia. Film nagrodziła publiczność warszawskiej edycji AfryKamery.

Dokument Królowie rumbyAlana Braina Delgado to pełna porywających rytmów opowieść o narodzinach, znaczeniu i burzliwych losach kongijskiej rumby. Ten przesiąknięty emocjami obraz wyraźnie pokazuje, jak muzyka może przełamywać bariery, leczyć rany i dawać nadzieję. Rozliczenia z trudną historią podejmuje się także Akuol de Mabior, reżyserka dokumentu Nie ma prostej drogi do domu. Dzieje własnej rodziny potraktowała jako punkt wyjścia do opowieści o całej historii Sudanu.

Niezwykłą propozycją jest SoulaSalah Issaad. Główna bohaterka przemierza algierskie ulice z dzieckiem na rękach, w poszukiwaniu bezpiecznego miejsca na nocleg. W protagonistkę wcieliła się Soula Bahri, która odgrywa na ekranie własne, tragiczne losy. O złożonym zjawisku afrofuturyzmu przypomina Grawitacja Cédrica Ido. Ten zrealizowany przez francusko-burkińskiego reżysera film z elementami science-fiction, imponuje śmiałymi ujęciami i po mistrzowsku kreuje atmosferę zbliżającego się zagrożenia.

W programie krakowskiej odsłony 17. Festiwalu AfryKamera jest również zestaw filmów krótkometrażowych Out of Somalia, przedstawiający różne oblicza somalijskiego społeczeństwa, oraz specjalna odsłona cyklu Baranki Dzieciom – Baranki w Afryce.

PROGRAM:

piątek, 21 kwietnia

18.30NAYOLA | NAYOLA , reż. José Miguel Ribeiro, Angola/Belgia/Francja/Holandia/Portugalia 2022, 83’

sobota, 22 kwietnia

16.30 OUT OF SOMALIA –ZESTAW FILMÓW KRÓTKICH, 87’

18.30 TURKUSOWA SUKNIA | LE BLEU DU CAFTAN, reż. Maryam Touzani, Francja/Maroko/Belgia/Dania 2022, 123’

niedziela, 23 kwietnia

11.00 BARANKI DZIECIOM: BARANKI W AFRYCE
TYDZIEŃ PRZYGÓD W AFRYCE
+ warsztaty muzyczne (prowadzenie: Maciej Trifonidis)

18.30 NIE MA PROSTEJ DROGI DO DOMU | NO SIMPLE WAY HOME , reż. Akuol de Mabior, Sudan Południowy/Kenia/RPA 2022, 82’ 

poniedziałek, 24 kwietnia

18.30SOULA | SOULA 

reż. Salah Issaad, Francja/Algieria 2021, 92’

wtorek, 25 kwietnia

18.30 KRÓLOWIE RUMBY | THE RUMBA KINGS

reż. Alan Brain Delgado, Peru/Demokratyczna Republika Konga 2021, 94’  

środa, 26 kwietnia

18.30 ŻONA GRABARZA | THE GRAVEDIGGER’S WIFE

reż. Khadar Ahmed, Finlandia/Niemcy/Francja/Somalia/Katar 2021, 83’

czwartek, 27 kwietnia

18.30 GRAWITACJA | LA GRAVITÉ

reż. Cédric Ido, Francja 2022, 85’

O FILMACH:

FILMY PEŁNOMETRAŻOWE

GRAWITACJA | LA GRAVITÉ

reż. Cédric Ido, Francja 2022, 85’

W jednej z podparyskich dzielnic, tajemnicze wydarzenie związane z koniunkcją planet zaburza normalne funkcjonowanie. W tym dziwnym czasie, po latach spotykają się dawni przyjaciele: młody lekkoatleta Daniel i uzdolniony rysownik Christophe, który właśnie wyszedł z więzienia. Osiedlem rządzi teraz gang młodych dilerów, którym wyjątkowo nie podoba się obecność Daniela i Christophe’a. 

W Grawitacji francusko-burkiński reżyser Cédric Ido (Chateau) stworzył wyjątkowo zaskakującą opowieść, w której energia kosmiczna przeplata się z science-fiction oraz społecznymi problemami współczesnych przedmieść.

KRÓLOWIE RUMBY | THE RUMBA KINGS 

reż. Alan Brain Delgado, Peru/Demokratyczna Republika Konga 2021, 94’ 

(film dokumentalny)

Doc’n roll Festival 2021: Najlepszy dokument

Festival International Du Film Panafricain Cannes 2021: Najlepszy dokument pełnometrażowy

Festiwal Filmów Dokumentalnych w Melbourne 2021: Najlepszy dokument muzyczny

Utopia Film Festival 2021: Najlepszy dokument

Montreal International Black Film Festival 2021: honorowe wyróżnienie dla najlepszego dokumentu

MFF w Richmond 2021: Nagroda za wybitne osiągnięcie w dokumencie muzycznym i globalny wpływ

W latach 50. XX w. narodziła się kongijska rumba. Był to czas, gdy Demokratyczna Republika Konga znajdowała się pod okrutnymi rządami Królestwa Belgii, a ówczesne pokolenie Kongijczyków wykorzystywało muzykę do walki z kolonialnym uciskiem. Królowie rumby to przesiąknięty emocjami dokument pokazujący, jak muzyka może przełamywać bariery, leczyć rany i dawać nadzieję. 

Twórcą filmu jest Alan Brain Delgado – peruwiańsko-amerykański filmowiec i dziennikarz, który przez kilka lat pracował na misji w Demokratycznej Republice Konga jako dokumentalista z ramienia Organizacji Narodów Zjednoczonych. Tam rozwijał swoją pasję do muzyki kongijskiej i rozpoczął prace nad filmem Królowie rumby.

NAYOLA | NAYOLA

reż. José Miguel Ribeiro, Angola/Belgia/Francja/Niderlandy/Portugalia 2022, 83’

MFFA w Annecy 2022: Udział w konkursie głównym

MFF w Guadalajarze 2022: Najlepsza animacja międzynarodowa

MFF w São Paulo 2022: Nagroda publiczności

Debiutancka animacja José Miguela Ribeiry została oparta na opowiadaniu Black Box autorstwa duetu pisarskiego Mia Couto i José Eduardo Agualusa. To historia trzech kobiet reprezentujących różne pokolenia, na których losach odcisnęła swoje piętno kilkudziesięcioletnia wojna.

Nayola brała udział w krwawej wojnie, a teraz przez lata poszukuje zaginionego męża. Lelena straciła w wojnie wielu członków rodziny. Yara, niepokorna nastolatka i raperka tworząca antysystemowe teksty, w konflikcie zbrojnym straciła rodziców i jest wychowywana przez babcię. 

Nayola to ważny, trudny, a zarazem znakomicie zrealizowany film animowany, przypominający o wyniszczającej sile wojny. 

NIE MA PROSTEJ DROGI DO DOMU | NO SIMPLE WAY HOME

reż. Akuol de Mabior, Sudan Południowy/Kenia/RPA 2022, 82’ (film dokumentalny)

MFF w Bergen 2022 – nominacja: Najlepszy dokument o prawach człowieka

MFF w Berlinie 2022 – nominacja: Nagroda publiczności 

MFF w San Francisco 2022 – nominacja: Golden Gate Award

Akuol de Mabior stworzyła dokument pokazujący trudną historię Sudanu przez pryzmat historii własnej rodziny. Jej rodzice to dr John Garang de Mabior (1945-2005), lider Ludowej Armii Wyzwolenia Sudanu, wiceprezydent Sudanu i pierwszy prezydent Sudanu Południowego oraz Rebekka Nyandeng de Mabior, polityczka, bojowniczka o pokój i równe prawa dla kobiet. Reżyserka szczególną uwagę poświęciła matce, przedstawianej na ekranie w różnych momentach jej pracy na rzecz wolnego Sudanu, ale także podczas zwyczajnych, codziennych czynności. 

Producentem filmu jest Sam Soko, reżyser pokazywanego na AfryKamerze w 2020 roku Softie. 

SOULA | SOULA 

reż. Salah Issaad, Francja/Algieria 2021, 92’

MFF Red Sea 2021 – nominacja: Najlepszy film

Opowieść o samotnej matce, którą ojciec wyrzucił z domu. Kobieta z dzieckiem na rękach przemierza algierskie ulice w poszukiwaniu bezpiecznego miejsca na nocleg. Zmaga się z serią niefortunnych zdarzeń, ze wszystkich sił starając się odmienić swoje przeznaczenie. 

Ten inspirowany prawdziwą historią film dodaje siły i nadziei do stawiania czoła przeciwnościom losu. W tytułową bohaterkę wcieliła się Soula Bahri, która odgrywa na ekranie własną, tragiczną historię niezamężnej matki we wschodniej Algierii, zdanej na łaskę innych, skłonnych pomóc “zhańbionej” kobiecie. Uwięziona w okowach mizoginicznej kultury, próbująca po prostu przetrwać noc, Soula wyrusza w desperacką podróż, która utwierdza ją w przekonaniu, że tkwi w systemie, w którym całą władzę sprawują mężczyźni.  

TURKUSOWA SUKNIA | LE BLEU DU CAFTAN

reż. Maryam Touzani, Belgia/Dania/Francja/Maroko 2022, 123’

MFF Cannes 2022: sekcja Un Certain Regard, Nagroda FIPRESCI

MFF w Atenach 2022: Nagroda publiczności

MFF Valladolid 2022: Najlepsza aktorka

MFF Chicago 2022: Najlepszy reżyser

Halim jest krawcem zajmującym się szyciem tradycyjnych marokańskich kaftanów, których stworzenie wymaga niezwykłej pieczołowitości, wyczucia piękna, umiejętności i czasu. Wraz z żoną Miną prowadzą swój zakład i wiodą spokojne, pozornie szczęśliwe życie. Ich pełną rutyny codzienność, diametralnie zmienia pojawienie się młodego praktykanta, Youssefa. 

Reżyserka Maryam Touzani (Adam, Razzia) w niezwykły sposób pokazała piękną więź między małżonkami, proces dojrzewania w małżeństwie oraz odkrywania swoich prawdziwych uczuć. A wszystko to pośród zjawiskowych tkanin, czarownych haftów i tradycyjnego rzemiosła, które niestety powoli zanika.  

W filmie występują: palestyński aktor Saleh Bakri (Przyjeżdża orkiestra) i belgijska aktorka pochodzenia marokańskiego Lubna Azabal, znana z pamiętnej roli w filmie Pogorzelisko.

ŻONA GRABARZA | THE GRAVEDIGGER’S WIFE

reż. Khadar Ahmed, Finlandia/Niemcy/Francja/Somalia/Katar 2021, 83’

Nagrody Fińskiej Fundacji Filmowej Jussi 2022: Najlepsza muzyka, Najlepsze kostiumy 

Nagrody Afrykańskiej Akademii Filmowej AMAA 2021: Najlepsza charakteryzacja, Najlepszy aktor pierwszoplanowy (Omar Abdi), Najlepszy film, Najlepszy film w języku afrykańskim, Najlepsza scenografia

MFF w Cannes 2021 – udział w konkursie: Tydzień Krytyki, Złota Kamera 

MFF w Toronto 2021: Nagroda Amplify Voices 

Nasra i Guled to skromnie żyjące i bardzo kochające się małżeństwo z Dżibuti. Kiedy kobieta zapada na ciężką chorobę, mężczyzna udaje się po pomoc do dawno niewidzianej rodziny, od której planuje pożyczyć pieniądze na kosztowną operację. Rusza w długą, pieszą wędrówkę do rodzinnej wioski, zostawiając żonę tylko pod opieką małego syna. 

Khadar Ayderus Ahmed – fińsko-somalijski reżyser urodzony w Mogadiszu – stworzył niezwykle subtelny, poetycki film o cichym cierpieniu i bezwarunkowej, potężnej miłości. Żona grabarza to jego pełnometrażowy debiut i pierwszy w historii film z Somalii zgłoszony do Oscara. Jest to też najczęściej nagradzany film afrykański 2021 roku.

OUT OF SOMALIA – ZESTAW FILMÓW KRÓTKICH:

ALMOST SOMALI | ALMOST SOMALI

reż. Mahad Ahmed, Kenia 2022, 33’

MFF w Zanzibarze 2022: Nagroda im. Ousmane Sembène

Młody filmowiec tworzący na YouTubie kanał Somali React to Somalijczyk, który mieszka w Nairobi i posługuje się wyłącznie językiem angielskim. W swoim dokumencie próbuje odkryć własną tożsamość, zadając pytanie, czy jest Somalijczykiem, Kenijczykiem, a może bardziej Somalijczyko-Kenijczykiem? W komiczny sposób stara się również pokazać jak bardzo Afrykanie różnią się od siebie i jak niejednokrotnie dochodzi między nimi do aktów nietolerancji. 

LIFE ON THE HORN | LIFE ON THE HORN

reż. Mo Harawe, Austria, Niemcy, Somalia 2020, 25’

MFFK Uppsala 2020: Nagroda im. Ingmara Bergmana

Vienna Shorts 2021: Nagroda jury młodzieżowego za najlepszy film fabularny

Młody Somalijczyk, mieszkający z chorym ojcem, stara się przeżyć na niegościnnych ziemiach, które od lat zatruwane były przez nielegalnie składowane tutaj toksyczne odpady. Wywołało to choroby wśród wielu mieszkańców, pozostali zaś postanowili opuścić swoje domy i wyjechać. Reżyser, Mo Harawe, pokazał w swoim filmie nie tylko tragiczne konsekwencje, jakie niesie za sobą zatruwanie środowiska naturalnego, ale też ukazał proces odchodzenia człowieka, żałobę po nim i uczucie opuszczenia po stracie bliskiej osoby.    

WILL MY PARENTS COME TO SEE ME | WILL MY PARENTS COME TO SEE ME

reż. Mo Harawe, Austria, Niemcy, Somalia 2022, 28’

MFF w Berlinie 2022: Udział w konkursie filmów krótkometrażowych

MFFK 2023 Clermont-Ferrand: Nagroda główna jury międzynarodowego

London FFK 2023: Nagroda dla najlepszego zagranicznego krótkiego metrażu

Cologne FFK 2022: Nagroda główna jury 

Somalijska policjantka towarzyszy w więzieniu skazanemu za terroryzm młodemu chłopakowi w przededniu jego egzekucji. Obserwujemy ostatni posiłek skazańca, wizytę u lekarza, spotkanie z imamem i przedstawicielem sądu, który wyjaśnia mu szczegółowo, jak będzie wyglądało wykonanie wyroku. Milczący i spokojny Farah zupełnie nie pokazuje emocji. Dopiero podczas dnia sądu zaczyna błagać o litość. Choć tak naprawdę nikt już tego nie słyszy, a jego los został przesądzony. 

O BARANKACH DZIECIOM:

POKAZ BAJEK – czas trwania: 40’

TYDZIEŃ PRZYGÓD W AFRYCE 

reż. Piotr Paweł Lutczyn, Adam Łowicki, Polska 1984-86, 40’

Bohaterami filmów są afrykańskie zwierzęta, które każdego dnia tygodnia wykonują ważne zadania i przeżywają ciekawe przygody. 

Prezentowane odcinki: Poniedziałek / Wtorek / Środa / Czwartek 

WARSZTATY MUZYCZNE – czas trwania: 40′

Warsztaty muzyczne poprowadzi Maciej Trifonidis – kompozytor, multiinstrumentalista, producent radiowy, telewizyjny i muzyczny; pisarz, wydawca, animator kultury. Założyciel i lider zespołów: TRIFONIDIS ORCHESTRA, 3275 kg ORCHESTRA, Tricphonix, Trifonidis POLIN Projekt, Trifonidis „Motion Pictures” Project, 15 cm above the ground, oraz zespołów/orkiestr warsztatowych, edukacyjnych. Współtwórca formacji Horny Trees. Właściciel wydawnictwa SlowdownRecords.

Na muzykę Macieja Trifonidisa wpływ ma wiele czynników, między innymi fascynacja muzyką etniczną i instrumentami ludowymi, dzieciństwo spędzone w Afryce Północnej (Tripolis, Libia), w środowisku multikulturowym, tworzonym przez obywateli Turcji, Pakistanu, Indii, Bangladeszu, Korei, Wietnamu, Algierii, Tunezji, Sudanu, liczne podróże oraz polsko-greckie korzenie. Zetknięcie z tą wielokulturowością jest wyczuwalne w kompozycjach, melodyce oraz sposobie komponowania.