Nowa siedziba BunkraSztuki na Rynku Głównym

W tym roku rozpocznie się modernizacja budynku Bunkra Sztuki – instytucji kultury Miasta Krakowa, znajdującego się na rogu Plant i placu Szczepańskiego. W czasie remontu działalność wystawiennicza, edukacyjna i wydawnicza Galerii będzie realizowana w Pałacu Potockich przy Rynku Głównym 20.

Do Pałacu Potockich Galeria zaprosi na przekrojowe pokazy rzadko pokazywanej Kolekcji Bunkra Sztuki oraz wystawy indywidualne artystów związanych z Krakowem. Pierwszą wystawą, którą będzie można zobaczyć w zabytkowych piwnicach Pałacu Potockich, będzie prezentacja prac Bartka Materki – malarza, fotografa, projektanta graficznego. Twórczość Materki koncentruje się głównie na życiu codziennym i otaczającym świecie. Rzeczywistość ukazywana na obrazach jest zniekształcona, rozedrgana, tajemnicza. Na wystawie zaprezentowane zostaną nowe obrazy autora, będące efektem jego ostatnich malarskich eksperymentów nad istotą przedstawienia anonimowego tłumu.

Wystawom towarzyszyć będą oprowadzania, foldery oraz wydarzenia edukacyjne. Program Galerii na najbliższe lata łączyć będzie sztukę współczesną z literaturą i historią, odnosząc się równocześnie do znaczących dla Krakowa wydarzeń, problemów i postaci. Dużą część programu Bunkra będą stanowiły działania edukacyjne mające na celu przybliżenie sztuki współczesnej odbiorcom nieprofesjonalnym. Warsztaty i spotkania będą dostępne również online na nowej miejskiej platformie VOD – Play Kraków. Dzięki przeprowadzce do siedziby zastępczej Galeria będzie mogła zachować ciągłość działania, cały czas udostępniając mieszkańcom Krakowa ofertę kulturalną.

Udostępnienie Pałacu Potockich będzie dla mieszkańców Krakowa okazją do poznania jego zabytkowych wnętrz, których historia sięga XVI wieku. W Pałacu rezydować będą także Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Wisławy Szymborskiej. Inicjatorami projektu stworzenia nowego centrum kulturalnego na Starym Mieście w ramach miejskiej akcji „Kultura odporna” są Miasto Kraków i Prezydent Jacek Majchrowski

MOCAK Bookstore BUNKIER

W nowej siedzibie rozpocznie działalność księgarnia artystyczna MOCAK Bookstore BUNKIER, będąca kontynuacją współpracy pomiędzy Galerią Bunkier Sztuki a Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK. Wraz z otwarciem księgarni nakładem Bunkra ukażą się dwie duże pozycje monograficzne poświęcone artystom, których wystawy można było w minionych miesiącach zobaczyć w Galerii. Będą to publikacje poświęcone Piotrowi Lutyńskiemu oraz jednemu z czołowych przedstawicieli konceptualizmu w Polsce – Adamowi Rzepeckiemu. Następnie w sprzedaży pojawi się katalog wystawy Kamila Kukli. Kolejno zostanie wydana książka poświęcona Stanisławowi Pyjasowi, zawierająca przegląd tekstów osób bezpośrednio z nim związanych.

Dużą część oferty księgarni będzie stanowić literatura uzupełniająca wiedzę na temat problemów prezentowanych w ramach wystaw, dostępne będą także publikacje monograficzne pozwalające na bliższe poznanie artystów. W księgarni znajdą się rozbudowane sekcje krytyki artystycznej, sekcja filozoficzno – eseistyczna, publikacje związane z architekturą, projektowaniem graficznym i innymi sztukami performatywnymi, a także literatura, komiksy, prasa i książki dla dzieci. Dodatkowo MOCAK Bookstore BUNKIER oferować będzie unikatowe przedmioty artystyczne wyprodukowane we współpracy z artystami związanymi z Galerią i z Muzeum.

TAK TO WYGLĄDA – wystawa Bartka Materki

W 2010 roku namalowałem kilka obrazów na podstawie przypadkowych zdjęć tłumu ludzi. Wówczas jako dopełnienie wystawy wydawały mi się wystarczające, zamknięte. Jednak z roku na rok powracała myśl o kontynuacji i rozwinięciu tematu, aż zdecydowałem się na to ubiegłej wiosny.

Moja decyzja zbiegła się z aktualnymi wydarzeniami – z natężeniem protestów społecznych równolegle z rozszerzającą się epidemią oraz separacją i zamknięciem we własnym domu.

Przyjąłem pozycję obserwatora i chociaż niewiele mogłem zobaczyć z własnego okna, to jak większość jestem internetowym podglądaczem. Gromadzę zdjęcia z relacji dotyczących kolejnych buntów, walki kobiet o swoje prawa, black lives matter przeciwko rasizmowi, ale też – wcześniej możliwych – koncertów, rozgrywek sportowych i wielu innych, często nieopisanych zgromadzeń.

Dystans i odcięcie się od komentowania tych wydarzeń pozwoliły mi spojrzeć na zjawiska z innych stron.

Gdy pracowałem początkowo na małych formatach, fakt, że maluję ludzi, zaczął tracić na znaczeniu. Mogłem poczuć się jak przyrodnik – raz jak entomolog przed formikarium, innym razem jak ornitolog badający przez lunetę migracje szpaków, a jeszcze innym jak mikrobiolog nad preparatami mikroskopowymi. Dlatego też użyłem okrągłych podobrazi, bo wszystkie skojarzenia łączyło jakieś wyobrażone narzędzie optyczne – od oka po astronomiczny teleskop.

Na dobrą sprawę wszystkie te widoki mógłbym zamieniać miejscami, mieszać i łączyć coś bardzo odległego z bardzo bliskim.

Obrazy, mimo że mają źródło w rzeczywistości, ostatecznie okazują się abstrakcyjne i otwierają drogę do pójścia dalej w tym kierunku.

Ważne są też dla mnie filmy, których akcja toczy się wokół kamery, przyglądania się lub podglądania, jak na przykład dokumentalny Voyeur, w którym obserwacja prowadzi do niezwykłych lub mrocznych odkryć dokonywanych zarówno przed podglądacza, jak i w nim samym.

Mnie prowadzi do obrazów, swoistych pejzaży, które chcę jak najlepiej namalować, a widzowie – mam nadzieję – znajdą swoje tajne przejścia, z których istnienia ja nie zdaję sobie sprawy.

Tytuł nie jest przypadkowy. Ukradłem go z dziecięcego rysunku przedstawiającego dziewczynkę i jej brata porwanych przez kota z niespokojnego domu. Dzieci, uważam, posiadają najbardziej przenikliwe instrumenty do obserwacji, lepsze niż najlepszy mikroskop elektronowy.

W 2010 roku Bartek Materka namalował w ramach jednego cyklu sześć obrazów zatytułowanych Masa; przedstawiały one anonimowy tłum. Ponad dziesięć lat później artysta powrócił do tego tematu. Wystawa w Bunkrze Sztuki to prezentacja nowych wariantów malarskich będących rozwinięciem tej serii.

Punktem wyjścia dla prac Bartka Materki są fotografie znalezione w internecie, w tym tak popularne zdjęcia zrobione z dronów: dokumentacje widowisk sportowych, kulturalnych, rozrywkowych, a także protestów – wszechobecnych w polskiej przestrzeni publicznej w ostatnich miesiącach. Przedstawienia zaczerpnięte z fotografii zostają przekształcone na nasycone żywymi kolorami abstrakcje malarskie, budowane za pomocą krótkich i dynamicznych pociągnięć pędzla.

Pierwotny kontekst zdjęć i udokumentowani na nich ludzie są nie do rozpoznania – stają się rozmytym elementem sprawnie przeprowadzonej gry z naszą percepcją. Ogląd obrazów z bliska ujawnia jedynie wijące się pojedyncze plamy kolorów. Dopiero większy dystans lub spojrzenie przez obiektyw telefonu pozwala snuć przypuszczenia o elementach, które nieśmiało sygnalizują kryjący się za nimi realistyczny porządek.

Nieuchwytny, bezimienny tłum ludzi jako temat obrazów może być ogólnie odniesieniem do dyskusji socjologicznych o antropocenie lub bardziej szczegółowo – próbą zobrazowania aktualnych widoków zaobserwowanych przez artystę.W kontekście abstrakcji jako gatunku malarskiego dochodzi do głosu refleksja na temat sposobu postrzegania rzeczywistości. Namalowane przez artystę okrągłe obrazy przypominają widok spod lupy lub powiększony obraz mikroskopowy wycinka świata, zapraszający odbiorcę do elastycznego przeskakiwania pomiędzy zbliżeniem a oddaleniem – od cząstek atomowych, poprzez wzór kamuflażu,aż po mnogość anonimowych sylwetek ludzkich.

Więcej informacji: