NAVIGATIO ARS – Muzyka i poezja w wykonaniu Chóru Polskiego Radia

W wykonaniu Chóru Polskiego Radia usłyszymy nastrojowe pieśni kompozytorów XX-wiecznych, ale i tych tworzących współcześnie.

Do tych drugich należy amerykański kompozytor Morten Lauridsen (rocznik 1943), który w wyniku fascynacji poezją Rainera Marii Rilkego skomponował cykl Les Chansons des Roses, oparty na francuskojęzycznych wierszach austriackiego poety. Jako pierwsza powstała nastrojowa pieśń o róży Dirait-on na chór i fortepian, nawiązująca do popularnych chansons uwiecznionych przez Edith Piaf. Dobre przyjęcie pieśni skłoniło kompozytora do wybrania jeszcze czterech innych wierszy Rilkego poświęconych tym pięknym kwiatom. Cykl tworzą niezwykle subtelne i utrzymane w jasnych barwach pieśni En une seule fleur, Contre qui, rose; De ton rêve trop plein, La rose complete oraz wspomniana Dirait-on.

Tworzący na przełomie XIX i XX wieku angielski kompozytor Ralph Vaughan Williams, autor słynnego poematu na skrzypce i orkiestrę The Lark Ascending (Skowronek wzlatujący), w swej twórczości inspirował się z jednej strony muzyką epoki Tudorów, z drugiej zaś angielską pieśnią ludową. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że Williams był uczniem Maurice’a Ravela. Trzy pieśni do słów Williama Szekspira z 1951 roku przeznaczone są na chór mieszany a cappella. Full Fathom Five i The Cloud-Capp’d Towers wykorzystują teksty z Burzy, zaś ostatnia pieśń – Over Hill, Over Dale, tekst ze Snu nocy letniej. W skomponowanej dwa lata później, niezwykle eterycznej pieśni Silence and Music Williams sięgnął po wiersz swojej świeżo poślubionej żony Ursuli Wood. Kompozycja powstała dla królowej Elżbiety II, jako jeden z dziecięciu utworów stworzonych przez kompozytorów i poetów w hołdzie nowej władczyni, koronowanej 3 czerwca 1953 roku w opactwie Westminster. Warto przypomnieć, że w 2022 roku brytyjska monarchini rozpoczęła obchody Platynowego Jubileuszu, z okazji 70 lat panowania.

Do francuskich wierszy Rilkego muzykę napisał także przedstawiciel nurtu neoklasycznego – Paul Hindemith. Sześć pieśni jego autorstwa, z 1939 roku, przeznaczonych jest na chór mieszany a cappella.

Program wieńczy cykl Trzech pieśni Maurice’a Ravela, skomponowanych w odpowiedzi na wybuch I wojny światowej. Kompozytor rozpoczął pracę nad cyklem w grudniu 1914 roku, a dwa lata później dzieło wydano drukiem. Pieśni do własnych tekstów Ravela nawiązują do tradycji XVI-wiecznych francuskich chansons.

23 września 2022 roku, godzina 18:30. Dom Kultury Kolejarza, Kraków, ul. Świętego Filipa 6. Bilety w cenie 20/10 zł dostępne w sprzedaży internetowej na stronie www.bilety24.pl i na godzinę przed koncertem

Założony w 1948 roku Chór Polskiego Radia od ponad 70 lat wykonuje repertuar obejmujący zarówno muzykę a cappella, jak i formy wokalno-instrumentalne. To zespół czerpiący z bogatej historii muzyki chóralnej, ale też nieustannie poszukujący – sięgając do tradycji różnorodnych stylów i epok, w twórczy i nowoczesny sposób konfrontuje je z własną wizją artystycznego języka. Udziałem chóru są zatem zarówno wykonania badające relacje pomiędzy dźwiękiem, ciałem i przestrzenią (parateatralne „Lemelki” z muzyką Piotra Tabakiernika do tekstów Stanisława Lema) jak i tradycyjne pieśni Moniuszki („Sonety krymskie”). Nieobce są mu także muzyczne spotkania ze światem jazzu.

Szczególnie istotnym obszarem działalności chóru jest muzyka polska XX wieku – ma on na swoim koncie prawykonania dzieł najbardziej znaczących współczesnych kompozytorów, między innymi Witolda Lutosławskiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, Krzysztofa Pendereckiego czy Wojciecha Kilara, a także współpracę z twórcami polskiej muzyki najnowszej, wśród których w ostatnich latach znaleźli się m.in.: Agata Zubel, Aleksander Kościów, Paweł Łukaszewski, Andrzej Kwieciński, Szymon Godziemba-Trytek, Aleksander Nowak i Paweł Mykietyn.

Zespół bierze udział w licznych festiwalach w kraju, jak również za granicą, występując m.in. podczas takich wydarzeń jak Wratislavia Cantans, Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, Festiwal Prawykonań w Katowicach, Warszawska Jesień, Festiwal Muzyki Polskiej w Krakowie, Sacrum Profanum, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej Gaude Mater, Schleswig Holstein Musik Festival, Rossini Opera Festival, Festiwal Muzyki Współczesnej w Huddersfield oraz Międzynarodowy Festiwal w Edynburgu.

Chór Polskiego Radia współpracuje regularnie z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach, Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, Orkiestrą Muzyki Nowej oraz Orkiestrą Akademii Beethovenowskiej. Dyrektorem artystycznym zespołu jest Maria Piotrowska-Bogalecka.