Sacrum Profanum 2023: MULTIWERSUM – informacje

Poznaliśmy już daty Sacrum Profanum 2023 – we wrześniu i listopadzie spotkamy się w najciekawszych krakowskich przestrzeniach koncertowych, by wspólnie eksplorować MULTIWERSUM muzyki współczesnej. Pod tym właśnie hasłem świętować będziemy 21. edycję festiwalu. Nadszedł czas, by przedstawić artystów! Dziś rusza również sprzedaż festiwalowych MULTIKARNETÓW.

Sacrum Profanum z nową edycją wkracza do Multiwersum! Czyż nie sztuka współczesna najpełniej przedstawia wielość uniwersów? Sacrum Profanum już w nazwę wpisane ma łączenie przeciwstawnych światów i budowanie między nimi połączeń. Czerpiąc inspiracje z popkultury, wyniesiemy tę misję na wyższy poziom, a mosty będziemy przerzucać nad jeszcze większymi i szerszymi kan(i)onami. Raz jeszcze spróbujemy zatrzeć granice pomiędzy tzw. muzyką poważną i alternatywną, sięgając po absolutnie niecodzienne połączenia.

PROGRAM

Przełóżmy te idee na program. Trzy główne koncerty festiwalu będą tworzyć właściwe połączenia między muzyką współczesną i szeroko pojętą muzyką alternatywną. Punktem wyjścia dla każdego z tych koncertów jest inny gatunek: dla Mary Halvorson i Mivos Quartet jest to jazz (wybitny materiał z płyty Belladonna, Nonesuch 2022), dla Matsa Gustafssona i Ensemble E skandynawska i polska muzyka ludowa obok swobodnej improwizacji, a dla Nielsa Rønsholdta i Orkiestry Muzyki Nowej country. To nasza strategia zaciekawiania. Liczymy na uwagę nowych słuchaczy, którzy na co dzień nie słuchają moderny. Jednocześnie przez te bardziej rozpoznane i popularne odniesienia chcemy normalizować muzykę nową, która zbyt często bywa stereotypowo i z góry wpychana w niszę.

Minimalizm to gatunek powracający jak refren festiwalu Sacrum Profanum. Ostatnio prezentowaliśmy głównie ten medytacyjny i oszczędny, często praktykowany w duchu filozofii i praktyki deep listening (głębokiego słuchania) Pauline Oliveros. Ta refleksja nad metodami słuchania wciąż zyskuje nowych adeptów. W tym roku będzie można zanurzyć się bez kresu w muzyce Aleksandry Słyż, w nowej kompozycji napisanej dla Sinfonietty Cracovii. Orkiestra zagra również utwory prominentnej litewskiej kompozytorki Justė Janulytė i pierwszego polskiego minimalisty Tomasza Sikorskiego (12 listopada br. przypada 35. rocznica jego śmierci). Sięgniemy także po minimal w ujęciu rytmicznym z licznymi powtórzeniami, a dokładniej po holenderskie arcydzieło i jeden z najbardziej popularnych utworów XX wieku. Canto Ostinato Simeona ten Holta w nowym opracowaniu Chain Ensemble to gwarancja transowych przeżyć dla publiczności i wykonawców. Obie odmiany minimalizmu usłyszymy w wykonaniu Chóru Polskiego Radia, który sięga po amerykańskie i litewskie kompozycje Juliusa Eastmana (cieszymy się na ten powrót!), Johna Cage, Davida Langa i Dominykasa Digimasa.

W muzyce współczesnej, wprost inspirowanej otaczającą nas rzeczywistością, nie może zabraknąć nowych technologii, którymi przesycone jest nasze życie. Odniesienia do szumu informacyjnego, nowinek technicznych i sieci pełnej powiązań odnajdziemy w czterech koncertach. Dwa wykorzystują małe, bezprzewodowe głośniki Bluetooth, specjalizują i osadzają przestrzennie muzykę: to premierowy koncert fortepianowy Wojtka Blecharza i inspirowany nauką, grami komputerowymi Open Symmetry na trzy wibrafony i jednobitową elektronikę Tristana Pericha. Pozostałe dwa to duety. Michał Pepol i Kuba Krzewiński szukają odpowiedzi na pytanie: jak brzmi romans w XXI wieku uchem współczesnych kompozytorów? Odpowiedzi znajdziemy w performatywnym programie o miłości od Fukuoki, przez Luciera, aż po Korę. Z kolei Duo van Vliet szeroko wykorzystuje multimedia w programie łączącym muzykę z refleksją nad współczesnością: nad wyzwaniami współczesnego mężczyzny, odróżnianiem prawdy od fałszu, brzydotą w przeestetyzowanej rzeczywistości. A wszystko to poprzez utwory najciekawszych polskich kompozytorów młodego pokolenia: Szpyrki, Malinowskiego czy Zapały. 

Od kilku lat z powodzeniem prezentujemy solowe koncerty, które zwykle są komentowane i pamiętane najmocniej (dawne pasmo Single Player). To niepowtarzalna okazja do zaprezentowania bezkompromisowej, autorskiej i kompletnej wizji artystycznej. Koncerty Erwana Keraveca i Brìghde Chaimbeul utworzą swoistą ramę dla całego programu. Znów stawiamy na niecodzienny w nowym repertuarze instrument – tym razem będą to dudy. Francuz w różnych częściach Rynku Głównego wykona utwory Goebbelsa, Glassa i Radigue, dając miastu sygnał, że festiwal Sacrum Profanum rozpoczął się na dobre. Każda kompozycja stawia na inny aspekt instrumentu: tradycyjny kontekst gry na dudach w marszu, dynamika i rytmiczność oraz długi dźwięk i medytacja. Szkotka, Brìghde Chaimbeul, symbolicznie zamknie festiwal swoim niepowtarzalnym, eksperymentalnym, ale wciąż melodyjnym ujęciem folku celtyckiego. Zagra materiał z płyty Carry Them with Us. Część koncertu wykona wspólnie z krakowską saksofonistką i improwizatorką Pauliną Owczarek. Michał Górczyński przywiezie swój najnowszy projekt Roboty-duety, które tworzy z profesjonalnym robotycznym ramieniem. W dalszej części „roboty” zastąpi krakowski modularz Wojtek Kiwer z syntezatorami własnej konstrukcji, a tę wspólną improwizację zinterpretuje tańcem Dominika Wiak. Na syntezatory będzie także rozpisany koncert Jędrzeja Siwka, który balansuje między muzyką współczesną i ambientową. Siwek czerpie inspiracje z bogatego dziedzictwa Requiem – mszy żałobnych tworzonych w epokach klasycyzmu i romantyzmu przez Mozarta, Verdiego, Fauré czy Berlioza.

SCENA

W trudnych czasach dla kultury jeszcze mocniej cenimy solidarność branży i trwałe partnerstwa. Za zaufanie i wsparcie we współorganizacji dziękujemy: Staremu Teatrowi, Filharmonii Krakowskiej, Fundacji Avant Art, Chain Ensemble, Chórowi Polskiego Radia i orkiestrze Sinfonietta Cracovia.

Współpraca programowa z Chórem Polskiego Radia i Sinfoniettą Cracovią jest dla nas szczególnie istotna, bo wspiera i buduje lokalny potencjał, wzmacniając krakowską scenę muzyki nowej. Z tej perspektywy istotne są także inicjatywy Spółdzielni Muzycznej i Akademii Muzycznej, które przygotowują wydarzenia towarzyszące Sacrum Profanum, odpowiednio: koncert finałowy Playground i koncert 50-lecia Studia Muzyki Elektroakustycznej.

Festiwal corocznie odbywa się w różnych, często zaskakujących przestrzeniach, szukając lokacji pasujących do repertuaru. Nie inaczej jest w tym roku, ale chcemy wynieść to na nowy poziom, każdą lokalizację traktując wielowymiarowo. Zagramy tam, gdzie zwykle się nie gra, a niektóre z koncertów zamienimy w podróż przez czas i przestrzeń.

Zapraszamy na tegoroczny festiwal Sacrum Profanum! W Multiwersum wspólnie będziemy szukać multi-: wersji, wariantów, gatunków, przestrzeni, lokacji, światów i relacji.

Krzysztof Pietraszewski

dyrektor artystyczny festiwalu Sacrum Profanum

Pełny program 21. edycji Sacrum Profanum dostępny jest na stronie festiwalu. Karnety są dostępne w sprzedaży na KBF: BILETY, w aplikacji KBF: PLUS i na EVENTIM.