“Muzyka jest uniwersalnym językiem ludzkości” – muzyka dla kobiet w ciąży i niemowląt

Ktoś słucha ulubionych utworów codziennie, bo ma zawód związany z muzyką, a ktoś po prostu lubi muzykę. Jeżeli chodzi o kobiety w ciąży, można śmiało słuchać utworów jeszcze w czasie oczekiwania na dziecko, ponieważ maluszek już wtedy uczy się odbierać dźwięki. Nic dziwnego, że muzyka przyczynia się do rozwoju małej osobowości.

Wynika to z faktu, iż później, w pierwszych latach życia niemowlęcia, mózg tworzy tryliony synaps (połączenia, które jednoczą komórki nerwowe w mózgu). Muzyka jest także niezbędna do kształtowania umysłowych, artystycznych i twórczych zdolności dziecka.

Sztuka muzyczna jest rodzajem leku, który ma pozytywny wpływ na organizm, a noworodki nie są wyjątkiem. Stąd pytanie: jaką muzykę powinien słuchać taki maluch i jaka jest z tego korzyść?

Najpierw przejdźmy do interpretacji terminu “muzykoterapia”. Otóż muzykoterapia to metoda psychoterapii oparta na emocjonalnym postrzeganiu muzyki. Jest ona bardzo przydatna dla dzieci, więc można śmiało korzystać z tej metody dla dobra swojego maleństwa.

Jaki rodzaj muzyki można słuchać w ciąży, a który przyda się dla niemowląt?

Mamy, które noszą pod sercem maluszki powinny wiedzieć, że niezależnie od tego, jaki rodzaj muzyki słuchają, dziecko reaguje na swój specyficzny sposób…. Należy wyznaczyć czas na słuchanie rano i wieczorem. Wystarczy 15 lub 20 minut poleżeć z zamkniętymi oczami i cieszyć się muzyką klasyczną. Nie wolno jednak zapominać, że zbyt głośna jest niepożądana. Dziecko niezależnie od poziomu głośności usłyszy dźwięki.

Oczywiście, musi być nam komfortowo. Niektóre mamy lubią umieszczać słuchawki na brzuchu, jednak nie jest to wskazane. Jeśli mimo wszystko ktoś chce spróbować takiej metody muzykoterapii, warto wyłączyć bas (niskie tony) i ograniczyć głośność.

Oprócz tego, że ciężarna kobieta może słuchać muzyki klasycznej, zalecane jest również śpiewanie, które może uspokoić, wyciszyć malucha, pomóc odzyskać jego równowagę.

Jest jeden ciekawy przypadek z praktyki rodzicielskiej, o którym czytałam. Co wieczór, przebywając w ciąży, mama przed tym, jak udawała się do krainy Morfeusza, włączała jedną i tą samą kojącą muzykę. Kiedy dziecko się urodziło, rosło i zaczęło pokazywać swój “charakter”, rodzice często nie mogli go uspokoić. Więc jako eksperyment próbowali włączyć ten sam utwór i, o dziwo, dziecko uspokajało się i zasypiało. Nie jest to czymś niezwykłym, pokazuje moc muzyki, a przez to samej muzykoterapii.

Wskazówki, jaką muzykę warto włączać dziecku przed i po urodzeniu, oczywiście są subiektywne. Jednak można zastosować się do tych rad.

Dla niespokojnych dzieci pomocna będzie powolna muzyka (Adagio, Andante) – drugie części koncertów, sonat klasycznych. Również dzieci pozytywnie reagują na muzykę A. Vivaldiego, W.A.Mozarta i P. Czajkowskiego.

Do słuchania nadają się również pojedyncze utwory takich kompozytorów jak:

– Ch.W. Gluck – “Melodia” z opery “ Orfeusz i Eurydyka”; J. Brahms – “Kołysanka”; J. Sibelius – “Smutny walc”; S. Rachmaninow – Preludium op. 32 nr 5 w G-dur. Te utwory tworzą nastrój senności i przyczyniają się do zdrowego snu.

J.S.Bach – Preludium C-dur z pierwszego tomu “ Das wohltemperierte klavier” (“Ave Maria”); L. van Beethoven – Sonata cis-moll op. 27 nr 2 Księżycowa, Sonata Nr 10 G-dur; F. Schubert – “Ave Maria”, “Serenada”; F. Chopin – Walc h-moll, Walc a-moll, Walc Des-dur “Minutowy” “, Mazurek C-dur; C. Debussy “Dziewczyna o włosach koloru lnu “, Arabeska Nr 1, “ Clair de lune” (“Światło księżyca”); M. Ravel – “Gra wody”; G. Fauré – “Barkarola”; J. Massenet – Medytacja z opery “Thais”. To utwory, które pomogą zrelaksować się i uspokoić.

A. Vivaldi – “Cztery pory roku”; G. F Händel – Concerto grosso D-dur op. 6 nr 5 , J. S. Bach – “Żart”; L. Boccherini – Menuet z kwintetu smyczkowego E-dur; P. Czajkowski – “Walc kwiatów”, “Taniec wieszczki cukrowej” (z baletu “Dziadek do orzechów”), “Sentymentalny walc”, R.Schumann – fortepianowy cykl “Sceny Dziecięce”(“Marzenia”); F. Mendelssohn – “Pieśń bez słów” A-dur, J. Brahms – Intermezzo A-dur;

M. Łysenko – “Elegia”; L. Revutsky “Pisnia (Pieśń)”; N.Nyzankiwski – “Walc”; W. Barwinskyi – Preludium Nr 2; O. Gerasymenko – “Kolyskowa Olenci” (“Kołysanka”) “Osinni sny” (“Jesienne sny”). Te muzyczne utwory poprawią samopoczucie oraz humor.

Odpowiednim dla dziecka może być szum morza, odgłosy lasu, deszczu, wiatru.

Ciekawostką jest fakt, że muzyka Antoniego Vivaldiego odtwarza swego rodzaju rytm biologiczny człowieka. Rytmiczne cechy koncertu skrzypcowego A. Vivaldiego “Noc” odpowiadają rytmowi fal mózgowych we śnie. Utwory Mozarta odtwarzają stan szczęścia u ludzi. Dlatego zanim zacznę mówić o wpływie muzyki klasycznej na niemowlęta, pozwolę sobie powiedzieć coś więcej o efekcie leczniczym muzyki. W. A. Mozarta.

Efekt Mozarta

Ponad dwie dekady temu neurolog Frank Rocher z USA pierwszy na świecie ustalił, że muzyka Wolfganga Amadeusza Mozarta w niezwykły sposób wpływa na fizjologię ludzi. Rocher zbadał pozytywny wpływ twórczości Mozarta na pracę mózgu człowieka, jednak do tej pory naukowcy spierają się, mówiąc, że czynnik ten może być wynikiem dobrego nastroju, który tworzy muzyka klasyczna. Oczywiście istnieje teza, że jest to wynikiem głębokich procesów fizjologicznych, związanych z cechami muzyki wyłącznie tego wiedeńskiego klasyka.

“W muzyce Mozarta można zobaczyć Wszechświat” (A. Einstein)

To w jaki sposób muzyka geniusza wpływa na dzieci?

Utwory Mozarta są najbardziej korzystne dla dzieci. Łatwa do zrozumienia, muzyka Mozarta pozytywnie wpływa na rozwój dziecięcej psychiki, twórczych umiejętności i kształtowania intelektu w szczególności. Mozart był geniuszem i w młodym wieku zaczął komponować, więc to przydało jego muzyce dziecięcego postrzegania, które podświadomie odczuwają mali słuchacze.

Eksperymenty wykazały, że pod wpływem muzyki Mozarta u dorosłych praca mózgu ulega poprawie. Zmiany te są jednak tymczasowe, ponieważ w mózgu dorosłego synapsy już powstały. Istnieje opinia, że u dzieci z ich neuronowymi związkami, które dopiero się tworzą, słuchanie muzyki Mozarta może powodować nie tylko krótką, ale i długotrwałą poprawę skuteczności pracy mózgu.

Takie zdanie ma amerykańska psycholog Frances Rauscher, bo to właśnie ona 5 lat z rzędu obserwowała dzieci. Maluchy, które w ciągu 2 lat zajmowały się muzyką, znacznie poprawiły zdolności przestrzennego myślenia, przy czym efekt nie znikał z czasem. Na tej podstawie badaczka wysunęła hipotezę o tym, że muzyka może strukturalnie wpływać na tworzenie obwodów nerwowych w dziecięcym mózgu. W taki sposób muzyka rozwija intelektualne zdolności dzieci, i nadal będą się one rozwijać przez całe życie.

Jakie utwory geniusza można puszczać dzieciom, przed i po urodzeniu?

1) Uwertura do opery “Wesele Figara”

2) Uwertura do opery “Czarodziejski flet “

3) Sonata na fortepian nr 11. cz. 1 i cz. 3. “Marsz turecki”

4) Sonata na fortepian nr 16. cz.1

6) Koncert fortepianowy nr 17. cz. 3

7) Koncert fortepianowy nr 20. cz. 2

8) Koncert fortepianowy nr. 21. cz. 2

9) Symfonia nr 40. cz. 1

10) Symfonia Nr 41 “Jupiter” cz. 3

11) Kwartet smyczkowy nr. 3

12) Serenada nr 9, cz. 3

Co powinny słuchać noworodki i małe dzieci?

Słuchanie muzyki klasycznej jest niezbędne w wieku noworodkowym. Właściwie, cechy odbierania muzyki są podobne, jak i dla kobiet w ciąży, ponieważ musimy dobrać muzykę ze spokojnym rytmem. Do tego nadają się utwory wykonane niewielką ilością instrumentów. Niektórzy naukowcy uważają, że duża ilość tembrów w orkiestrze symfonicznej nie jest najlepszym wyborem dla dziecka. Dlatego trzeba dobierać dzieła na instrument solo, na zespól kameralny lub utwory wokalne. Nie oznacza to jednak, że dziecko nie może poznawać instrumentów orkiestry symfonicznej. Wręcz przeciwnie, warto dozować słuchanie utworów symfonicznych. Wtedy dziecko będzie wszechstronnie się rozwijać.

Kolejną cechą jest wrażliwość słuchu dziecka, bo maluchy jeszcze nie mogą dostrzec wszystkich dźwięków świata dorosłych. Dlatego w pomieszczeniu, w którym mieszka dziecko, nie można włączać telewizora, radia lub głośników komputerowych zbyt głośno. Rodzicom nie jest zalecane słuchanie hard rocka lub podobnej muzyki. Jeśli lubicie takiego rodzaju muzykę, można ją odbierać w słuchawkach.

Niektórzy rodzice kupują dla dzieci specjalne płyty z adaptowaną muzyką klasyczną. Czasami się wydaje, że po obróbce muzyka akademicka traci swój gust, staje się prymitywną. Jednak, dla niemowląt muzyka w takiej interpretacji jest najbardziej korzystną dla słuchania.

Oprócz klasycznej muzyki i dźwięków natury, dzieci uwielbiają słuchać muzyki ludowej. W szczególności, jeśli rodzice sami ją śpiewają. Tym bardziej, że dźwięk głosu matki podczas kołysania uspokaja, dlatego szybciej usypia. W wieku niemowlęcym dziecko jeszcze nie rozumie, treści jakie niesie muzyka, ono tylko słyszy melodię i oczywiście czuje rytm.

Jaka muzyka jest najlepsza dla przyszłych matek, noworodków i dzieci?

Zdecydujcie sami. Bo to kwestia muzycznego gustu. Najważniejsze, to być być zdrowym muzycznym smakoszem i mieć zdrowe dzieci. Czego szczerze państwu życzę.