Dni Muzyki Organowej w Krakowie

Międzynarodowy festiwal Dni Muzyki Organowej w Krakowie to jeden z najstarszych i najbardziej renomowanych festiwali muzycznych w Europie. Został powołany do życia w 1966 roku przez Filharmonię im. Karola Szymanowskiego oraz Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Krakowie. Od blisko 50 lat Festiwal przybliża polskiej publiczności bogactwo dawnej i współczesnej muzyki organowej, której towarzyszą koncerty kameralne, symfoniczne i oratoryjne.

Patronem Festiwalu jest prof. Bronisław Rutkowski (1898–1964), organista, pedagog, krytyk muzyczny, dyrygent i kompozytor oraz twórca polskiej szkoły organowej.
Był to człowiek niezwykły, niepowtarzalny: muzyk, wirtuoz organowy i pedagog, niestrudzony, nieustający w pomysłach i inicjatywach organizator, społecznik i ideolog, polityk kulturalny, krytyk i publicysta, prelegent radiowy i popularyzator, kompozytor i dyrygent, znawca i propagator dawnej muzyki kościelnej i świeckiej, działacz konspiracji, oficer, więzień obozów, wreszcie wieloletni rektor krakowskiej PWSM – to już mnóstwo, a przecież to tylko przybliżony  i skrócony obraz jego przebogatej działalności. Kto go znał, ten dziś zadawać sobie musi pytanie: kiedy, w jaki sposób ów skromny i niezwracający na siebie uwagi, powściągliwy człowiek zdążył zrobić i przeżyć to wszystko i skąd czerpał swe impulsy, swą energię, na pozór wcale niezauważalną. – Stefan Kisielewski, „Pisma i felietony muzyczne”, tom 2.

Narodziny festiwalu Dni Muzyki Organowej w Krakowie wiążą się ze spontaniczną chęcią upamiętnienia przez krakowskie środowisko muzyczne wielkich zasług jakie dla rozwoju polskiej sztuki organowej zostały wniesione przez prof. Bronisława Rutkowskiego (1898–1964), wybitnego organistę, pedagoga i długoletniego rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie.

Pierwsza edycja festiwalu, w 1966 roku, odbyła się dwa lata po nagłej śmierci prof. Bronisława Rutkowskiego, która miała miejsce podczas Międzynarodowego Konkursu Bachowskiego w kościele św. Tomasza w Lipsku – miejscu nieodłącznie związanym z działalnością Johanna Sebastiana Bacha. Inicjatorami Dni Muzyki Organowej w 1966 roku była prof. Eugenia Umińska,  ówczesny rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie oraz Henryk Czyż, dyrektor artystyczny Filharmonii Krakowskiej.

Festiwal gościł najwybitniejszych wirtuozów polskiej i światowej organistyki. Występowali tu zarówno Marie-Claire Alan, Jennifer Bate, Guy Bovet, Josef Bucher, Olivier Latry, Simon Preston, Lionel Rogg, Daniel Roth, Almut Rössler, David Titterington, Gillian Weir, jak również Joachim Grubich, Andrzej Białko, Jan Jargoń, Józef Serafin, Julian Gembalski, Roman Perucki oraz Andrzej Chorosiński. Prezentowany był szeroki repertuar literatury organowej obejmujący dzieła od renesansu aż do muzyki współczesnej. Recitalom organowym towarzyszyły koncerty kameralne, symfoniczne i oratoryjne. Długoletnia tradycja festiwalu przyczyniła się niewątpliwie do popularyzacji muzyki organowej w Polsce oraz ukształtowania się wiernej społeczności melomanów.

Od roku 2014 organizatorem Dni Muzyki Organowej jest Fundacja Ars Organi im. Bronisława Rutkowskiego przy współpracy Filharmonii im. Karola Szymanowskiego oraz Katedry Organów Akademii Muzycznej w Krakowie.

Patronat medialny nad Festiwalem objął portal Magiczny Kraków i Radio Kraków, a wsparcia redakcyjnego udziela Radio RMF Classic i Radio TOK FM.

Więcej informacji:

• P R O G R A M

piątek, 29 maja, godz. 19:30 Koncert Inauguracyjny
Sala Koncertowa Filharmonii Krakowskiej
Orkiestra Filharmonii Krakowskiej
Jerzy Maksymiuk – dyrygent
Arkadiusz Bialic – organy

W programie:
Krzesimir Dębski (*1953)
Concerto piccolo na orkiestrę smyczkową
Joseph Jongen (1873–1953)
Symphonie Concertante op. 81
Maurice Ravel (1875–1937)
La Valse, Bolero

sobota, 30 maja godz. 18.00
Sala koncertowa Filharmonii Krakowskiej
Powtórka koncertu:
Orkiestra Filharmonii Krakowskiej, Jerzy Maksymiuk – dyrygent, Arkadiusz Bialic – organy

sobota, 30 maja godz. 20:00
Kościół Ewangelicki św. Marcina w Krakowie
Projekcja filmu „Zew Morza” Henryka Szaro z improwizacjami organowymi
Filip Presseisen – organy
Patronat honorowy: Filmoteka Narodowa

niedziela, 31 maja, godz. 19:30
Bazylika Mariacka
Recital organowy
Lorenzo Ghielmi (Mediolan)
W programie: dzieła organowe Jana Sebastiana Bacha (330. rocznica urodzin kompozytora)

poniedziałek, 1 czerwca, godz. 20:00
Kościół Św. Katarzyny w Krakowie
Koncert muzyki polskiej w 51. rocznicę śmierci Bronisława Rutkowskiego promujący młodych kompozytorów – absolwentów i studentów Akademii Muzycznej w Krakowie
Julian Gołosz, Krzysztof Augustyn, Eligiusz Skoczylas – organy, pozytyw
Adam Wygoda – instrumenty perkusyjne
Oktet wokalny „Immerso nella musica” pod dyrekcją Anny Ostrowskiej (Katowice)

Patronat honorowy: Rektor Akademii Muzycznej w Krakowie, Prof. Zdzisław Łapiński

W programie:
Piotr Peszat (*1990)
Passione di Papae Marcelli na dwoje organów (2014) – prawykonanie światowe
Renate Stivrina (*1985)
Suspended organ na 4 instrumenty organowe i instrumenty perkusyjne (2014) – prawykonanie światowe
Monika Szpyrka (*1993)
Rzeźba rewersyjna na organy, 2 pozytywy i perkusję (2014) – prawykonanie światowe
Grzegorz Gerwazy Gorczycki (1665–1734)
Missa Paschalis na chór mieszany a cappella

wtorek, 2 czerwca, godz. 19:30 Koncert Finałowy
Sala Koncertowa Filharmonii Krakowskiej
Recital organowy
Balázs Szabó (Budapeszt) – organy (zdobywca 2. Nagrody Grand Prix du Chartres w 2014 roku)
Łukasz Furman – videomapping
W programie:
J.S. Bach, F. Liszt, O. Messiaen, M. Reger

• Imprezy towarzyszące:

sobota, 30 maja, godz. 10.00–15.00
Akademia Muzyczna w Krakowie, Sala 404
prof. Lorenzo Ghielmi (Akademia Muzyczna w Mediolanie)
10.00 referat: „Problemy wykonawcze utworów organowych Nicolausa Bruhnsa”
11.00 – warsztaty
13.00–14.00 – przerwa
14.00–16.00 – warsztaty c.d.

niedziela, 31 maja, godz. 12.00–16.00
Akademia Muzyczna w Krakowie, Sala 404
dr Balázs Szabó (Akademia Muzyczna w Budapeszcie)

12.00 referat: „Zagadnienia interpretacyjne utworów organowych Franciszka Liszta”
13.00–16.00 – warsztaty

poniedziałek, 1 czerwca, godz. 10.00–15.00
Akademia Muzyczna w Krakowie – Sala Kameralna
II Konferencja Naukowa „Sztuka budownictwa organowego”.

Cykl wykładów poświęconych zagadnieniom budowy organów oraz uwarunkowaniom akustycznym w salach koncertowych a także problematyce rekonstrukcji i renowacji zabytkowych instrumentów.

Prelegenci: prof. Julian Gembalski (Akademia Muzyczna w Katowicach), Atilla Farago (Węgry), Prof. Lorenzo Ghielmi (Uniwersytet Muzyczny w Mediolanie), Giovanni Pradella (Włochy) dr Krzysztof Urbaniak (Akademia Muzyczna w Łodzi), Jarosław Rubacha (Akademia Górniczo Hutnicza w Krakowie).